Paratiroidni hormon

Paratiroidni hormon (Parathormon)
Identifikatori
Simbol	PTH
Alt. simboli	PTH1
NCBI gen	5741
OMIM	168450
UniProt	P01270
Ostali podaci
Lokus	Hrom. 11 p15.1-15.3
Pretraga za Strukture Swiss-model Domene InterPro

Parathormon
Identifikatori
Simbol	PTH
NCBI gen	19226
UniProt	Proteinska banka podataka: [http://www.rcsb.org/pdb/cgi/explore.cgi?pdbId=1BWX 1BWX, 1ET1, 1FVY, 1HPH, 1HPY, 1HTH, 1ZWA, 1ZWB, 1ZWD, 1ZWE, 1ZWF, 1ZWG, 2L1X, 3C4M Proteinska banka podataka: 1BWX, 1ET1, 1FVY, 1HPH, 1HPY, 1HTH, 1ZWA, 1ZWB, 1ZWD, 1ZWE, 1ZWF, 1ZWG, 2L1X, 3C4M]
Pretraga za Strukture Proteinska banka podataka: [http://www.rcsb.org/pdb/cgi/explore.cgi?pdbId=1BWX 1BWX, 1ET1, 1FVY, 1HPH, 1HPY, 1HTH, 1ZWA, 1ZWB, 1ZWD, 1ZWE, 1ZWF, 1ZWG, 2L1X, 3C4M Swiss-model] Domene Proteinska banka podataka: [http://www.rcsb.org/pdb/cgi/explore.cgi?pdbId=1BWX 1BWX, 1ET1, 1FVY, 1HPH, 1HPY, 1HTH, 1ZWA, 1ZWB, 1ZWD, 1ZWE, 1ZWF, 1ZWG, 2L1X, 3C4M InterPro]

Paratiroidni hormon (PTH) – parathormon ili paratirin – je polipeptidni hormon kojeg luče četiri paratiroidne žlijezde. Regulira koncentraciju serumskog kalcija, djelujuči na kosti, bubrege i crijeva.^[1]

PTH utiče na remodeliranje kostiju, što je trajni proces u kojem se koštano tkivo vremenom naizmjence resorbiraju i obnavljaju. PTH se izlučuje kao odgovor na nizak nivo serumskog kalcija (Ca²⁺). PTH posredno stimulira aktivnost osteoklasta unutar koštanog matriksa (osteon), u pokušaju da se ubaci više ionskog kalcija (Ca<sup2+) u krv kako bi se povisio nizak nivo kalcija u serumu. Kost djeluju kao (metaforična) "banka kalcija" iz koje tijelo može izvršiti "povlačenje" po potrebi kako bi zadržalo količinu kalcija u krvi , u odgovarajućim koncentracijama, unatoč neprestanim izazovima metabolizma, stresova i varijacije hranjivih tvari. PTH je "ključ koji otključava trezor" za uklanjanje kalcija.

PTH izlučuje primarno glavne ćelije paratireoidnih žlijezda. To je polipeptid koji, kao prohormon, sadrži 84 aminokiseline. Ima molekulsku masu oko 9500 Da.^[2] Aktivnost ovog hormona suprotna je djelovanju kalcitoninskog hormona.

Postoje dva tipa PTH receptora. Receptori paratiroidnog hormona 1, aktiviraju 34 aminokiselinska N-kraja PTH, a prisutni su sa visokim razinama na ćelijama kostiju i bubrega. Receptori paratiroidnog hormona 2 nalaze se u visokim nivoima u ćelijama centralnog nervnog sistema, pankreasa, testisa i placente.^[3] Poluživot PTH traje 4 minute.^[4]

Poremećaji sa premalo ili previše PTH, kao što su hipoparatireoidizam, hiperparatireoidizam i paraneoplastni sindrom mogu izazvati bolest kostiju, hipokalciemiju i hiperkalciemiju.

1. ^ Coetzee M, Kruger MC (maj 2004). "Osteoprotegerin-receptor activator of nuclear factor-kappaB ligand ratio: a new approach to osteoporosis treatment?". Southern Medical Journal. 97 (5): 506–11. doi:10.1097/00007611-200405000-00018. PMID 15180028.
2. ^ Brewer HB, Fairwell T, Ronan R, Sizemore GW, Arnaud CD (1972). "Human parathyroid hormone: amino-acid sequence of the amino-terminal residues 1-34". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 69 (12): 3585–8. doi:10.1073/pnas.69.12.3585. PMC 389826. PMID 4509319.
3. ^ Nosek, Thomas M. "Section 5/5ch6/s5ch6_11". Essentials of Human Physiology. Arhivirano s originala, 24. 3. 2016.
4. ^ Bieglmayer C, Prager G, Niederle B (Oct 2002). "Kinetic analyses of parathyroid hormone clearance as measured by three rapid immunoassays during parathyroidectomy". Clinical Chemistry. 48 (10): 1731–8. PMID 12324490. Arhivirano s originala, 7. 6. 2011. Pristupljeno 23. 2. 2009.